Trẻ biếng ăn kéo dài có thể gây nên tình trạng kém hấp thu, suy dinh dưỡng, nguy hiểm hơn là suy giảm hệ miễn dịch, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và cảm xúc. Vậy mẹ phải làm sao để khắc phục tình trạng biếng ăn ở trẻ?
Trẻ biếng ăn là tình trạng phổ biến khiến nhiều cha mẹ lo lắng
Trẻ biếng ăn là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ, có thể gặp ở tất cả các lứa tuổi. Biếng ăn ở trẻ có nhiều biểu hiện khác nhau: Trẻ ăn ít hơn bình thường, ngậm thức ăn trong miệng lâu mà không chịu nuốt, không chịu ăn một số thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa hoặc từ chối ăn tất cả các món. Thậm chí, nhiều bé chỉ cần nghe thấy tiếng lạch cạch bát đĩa là buồn nôn, nôn.
Trẻ biếng ăn – Nguyên nhân do đâu?
Thực đơn món ăn nhàm chán
Một thực đơn nhàm chán sẽ khiến trẻ trở lên lười ăn hơn. Khi thực đơn hàng ngày luôn lặp lại các món giống nhau khiến khẩu bị của bé cũng từ ngon chuyển sáng ngán ngẩm. Đây à lý do phổ biến khiến trẻ biếng ăn.
Do bé cảm thấy không khỏe
Có thể do bé đang bị bệnh, cơ thể khó chịu dẫn đến việc bé chán ăn, bỏ ăn. Đối với người lớn, khi bị sốt hoặc cảm nhẹ thì việc ăn uống cũng trở nên không ngon. Đối với trẻ cũng vậy. Bởi vậy, mẹ nên để ý đến các biểu hiện hàng ngày của bé như ho, sổ mũi, hay sốt nhẹ… Hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ để xử lý kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm xảy ra.
Một nguyên nhân khác là việc bé phải sử dụng kháng sinh kéo dài, uống sắt, vitamin D hoặc vitamin A quá liều cũng dẫn đến chứng biếng ăn ở trẻ.
Trẻ bị nhiễm kí sinh trùng như giun, sán hoặc viêm đường hô hấp (viêm họng, viêm amidan, viêm phế quả…) thường ăn ít do không có cảm giác đói, muốn ăn.
Trẻ bị rối loạn tiêu hóa như loạn khuẩn đường ruột hoặc thiếu men tiêu hóa khiến trẻ cảm thấy đầy bụng, khó tiêu, hấp thu kém nên không có cảm giác thèm ăn, ăn không ngon miệng, chậm lớn.
Loạn khuẩn đường ruột gây nên chứng biếng ăn ở trẻ
Món ăn không hợp khẩu vị của bé
Món mẹ thích không hẳn là món bé thích. Dù biết rằng, việc lên thực đơn dinh dưỡng chuẩn khoa học là cần thiết để còn bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, các bé lại không đủ khả năng để nhận thức được điều đó. Với những món ăn hợp khẩu vị, bé sẽ ăn nhiều hơn và ngược lại. Nếu thúc ép bé ăn, vô tình mẹ sẽ tạo áp lực cho bé dẫn đến trẻ biếng ăn, còi cọc thậm chí sợ hãi ăn uống.
Bữa phụ quá no khiến bữa chính chán ăn
Lo sợ bé đói, thiếu chất dinh dưỡng, mẹ thường cho bé ăn vặt vào bữa xế chiều quá nhiều khiến trẻ no căng bụng và không có cảm giác đói vào bữa chính. Ngoài ra, các món ăn vặt cũng tiềm tàng nhiều nguy hại đến sức khỏe, ảnh hưởng đến thể chất và trí não của bé.
Trẻ biếng ăn do yếu tố tâm lý
- Con biếng ăn, cha mẹ ép bằng cách đánh mắng, la hét. Đôi khi, lượng thức ăn cha mẹ yêu cầu lại quá mức so với sức ăn của trẻ, khiến trẻ ngậm, nôn, ối hoặc chống đối. Nếu tình trạng này kéo dài, trẻ sẽ sinh ra cảm giác sợ ăn dẫn đến chứng biến ăn ở trẻ
- Trẻ đột ngột biếng ăn cũng có thể do thay đổi môi trường, giờ ăn, nơi ăn hoặc người cho ăn. Ví du như trẻ phải xa bố mẹ, ông bà… sẽ thay đổi tâm trạng, hờn dỗi và không muốn ăn
- Bố mẹ cư xử quá lạnh nhạt với trẻ nên bé không ăn để chống đối.
>>> Đừng bỏ lỡ bài viết >>>: Bạn sẽ không dám ép con ăn khi đọc những điều này!
Hậu quả của việc biếng ăn kéo dài ở trẻ
Rối loạn tiêu hóa, kém hấp thu
Trẻ bị biếng ăn đa phần do hệ tiêu hóa đang gặp vấn đề. Thế nhưng, khi tình trạng này kéo dài có thể khiến hệ tiêu hóa mất khả năng tiêu hóa thức ăn. Từ đó dẫn đến rối loạn tiêu hóa, cơ thể trẻ kém hấp thu. Do đó, cha mẹ cần tăng cường bổ sung lợi khuẩn cho bé thông qua các thực phẩm như sữa chua, sữa nấm kefir, butter milk.. Ngoài ra, bổ sung men vi sinh bào tử lợi khuẩn dạng nước đa chủng nồng độ cao cũng là một cách mẹ nên tham khảo.
Rối loạn tiêu hóa kém hấp thu ở trẻ
Suy dinh dưỡng do biếng ăn lâu ngày
Tình trạng biếng ăn kéo dài khiến cơ thể trẻ bị thiếu chất. Ăn uống giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng từ thực phẩm. Đây cũng là cách duy trì thể trạng, năng lượng và miễn dịch cho cơ thể. Thế nhưng, khi trẻ bỏ bữa, chán ăn và dần trở nên biếng ăn khiến lượng thức ăn nạp vào cơ thể giảm dần. Cơ thể dần mất năng lượng, hoạt động kém và mệt mỏi.
Trẻ biếng ăn lâu ngày khiến các vi chất cần thiết trong cơ thể bị mất cân đối. Khi thiếu các vi chất trẻ dễ mắc bệnh hơn những đứa trẻ bình thường. Thiếu các vi chất dẫn đến miễn dịch suy yếu. Cơ thể không có miễn dịch đồng nghĩa với khả năng miễn nhiễm trước bệnh tật thấp. Do đó, trẻ dễ mắc một số bệnh như da thô ráp, mắt khô, tóc khô, dị ứng, cảm lạnh…
Biếng ăn lâu ngày khiến trẻ chậm phát triển trí não
Các chỉ số phát triển trí tuệ MBI (Mental Developmental Index) cho thấy, những trẻ biếng ăn khoảng 96 điểm. Con số này thấp hơn 14 điểm so với điểm của một đứa trẻ ăn ngon miệng và phát triển tốt (110 điểm). Thực tế khi trẻ không ăn ngon miệng, hấp thụ kém khiến cơ thể mệt mỏi, suy kiệt. Việc này làm mất khả năng tập trung của trẻ vào một việc, điển hình là việc học. Do đó, tính nhạy bén cũng suy giảm theo, trẻ đù đờ và kém thông minh.
Các chỉ số cảm xúc bị ảnh hưởng nặng nề
Ngoài những hậu quả trên, biếng ăn kéo dài ở trẻ còn ảnh hưởng tới tâm sinh lý và tính cách của trẻ. Nhiều đứa trẻ bị biếng ăn lâu ngày có biểu hiện trầm cảm hoặc tự kỷ. Tâm lý không cởi mở mà trở nên rụt rè, ít nói và thu mình. Chỉ số cảm xúc của trẻ hay chỉ số EQ bị ảnh hưởng bởi chứng biếng ăn của bé. Khả năng giao tiếp, diễn đạt, thích ứng với môi trường và hòa đồng với bạn bè, người thân kém phát triển.
Để hạn chế hậu quả này, cha mẹ cần tăng cường bổ sung sắt, kẽm, đồng, selen, mangan cho bé thông qua thức ăn hoặc thực phẩm bổ sung dạng uống.
Suy giảm chỉ số cảm xúc vì biếng ăn
Rối loạn tăng trưởng
Trẻ trong giai đoạn phát triển có nhu cầu dinh dưỡng cao. Khi trẻ biếng ăn, lượng dinh dưỡng nạp vào không đáp ứng được nhu cầu của cơ thể. Chính vì vậy, trẻ dễ rối loạn tăng trưởng, thiếu chất này thừa chất kia. Ví dụ, trẻ thiếu vitamin A sẽ dẫn đến khô mắt, thị lực kém thậm chí mù lòa. Trẻ thiếu vitamin B1 có thể gây phù nê, tê liệt. Những trẻ thiếu sắt có nguy cơ thiếu máu cao. Thiếu canxi dẫn đến còi xương…. Do đó, thực đơn, chế độ ăn uống, quy tắc bàn ăn của trẻ hàng ngày rất quan trọng.
Trẻ biếng ăn mẹ phải làm sao? Cách khắc phục
Hiểu được các nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn, mẹ sẽ dễ dàng giải quyết được tình trạng này. Dưới đây là các nguyên tắc giúp mẹ khắc phục tình trạng biếng ăn ở trẻ được các chuyên gia khuyến nghị:
Giảm số bữa ăn khi trẻ chán ăn
Khi con có biểu hiện biếng ăn, bố mẹ hãy tạm thời giảm số bữa ăn phụ. Việc này tránh làm trẻ cảm thấy ức chế khi ăn. Tuy nhiên, vẫn phải duy trì đủ 3 bữa chính, các bữa phụ hãy thay bằng những loại trái cây tươi, sữa chua mà bé thích. Kết hợp với giảm số bữa mẹ cần đa dạng thực đơn cho bé để bé không có cảm giác chán nản.
Bổ sung bào tử lợi khuẩn mỗi ngày cho bé
Việc bổ sung bào tử lợi khuẩn mỗi ngày, đặc biệt là lợi khuẩn Bacillus. Đây là phương pháp được nhiều mẹ bỉm sữa áp dụng. Bởi nó giúp hệ tiêu hóa của bé hoạt động tốt hơn, giúp con ăn ngon miệng hơn.
Khi được bổ sung vào hệ vi sinh đường ruột, Bacillus sẽ tổng hợp và làm tăng nồng độ enzyme. Điều này giúp việc tiêu hóa thức ăn, hấp thu dinh dưỡng tốt hơn. Đồng thời, lợi khuẩn cũng tổng hợp ra nhiều vitamin. Đặc biệt các vitamin nhóm B, giúp tăng cường cảm giác ngon miệng.
Trẻ biếng ăn khiến không ít mẹ bỉm sữa đau đầu. Tuy nhiên, nếu hiểu được nguyên nhân gây ra biếng ăn, mẹ hãy thử áp dụng các phương pháp mà Pregmom gợi ý trên đây xem sao. Chắc chắn sẽ đem lại dấu hiệu bất ngờ đó mẹ nhé. Nếu có bất kì thắc mắc hay câu hỏi nào, hãy để lại bình luận bên dưới để được Pregmom giải đáp nhé!
Bào tử lợi khuẩn Premgom giúp con ăn ngon, tiêu hóa tốt hơn
Khuyến khích trẻ tự lập
Khi trẻ biếng ăn, cha mẹ thường tìm cách để con ăn được nhiều hơn như cho xem điện thoại,hoạt hình, đi rong…. Tuy nhiên, cách này sẽ khiến trẻ sợ hãi, nảy sinh chống đối. Các chuyên gia giáo dục trẻ khuyên rằng, cha mẹ hãy dừng bữa nếu như trẻ ko muốn ăn thêm. Cha mẹ chỉ đóng vai trò như người hướng dẫn, khuyến khích con ăn. Nếu bé không muốn ăn và thấy no, hãy tôn trọng quyết định của bé.
Khi trẻ 7 – 9 tháng, mẹ có thể tập cho bé bốc ăn để tăng cường vận động đôi bàn tay. Một tuổi trẻ lên có thể hướng dẫn bé dùng thìa đũa để tự khám phá bữa ăn. Đây là cách giúp trẻ rèn luyện tính tự lập rất tốt.
Không kéo dài thời gian mỗi bữa ăn
Khi trẻ không chịu mẹ, cha mẹ thường cho trẻ đi rong để ép ăn hết bát bột. Việc này khiến thời gian mỗi bữa ăn của bé kéo dài. Do đó, trẻ ăn không còn ngon miệng, khoảng cách giữa các bữa ăn bị thu hẹp, con chưa cảm thấy đói đã phải ăn bữa sau.
Để con được đói
Nếu không muốn mỗi bữa ăn là một trận chiến, mẹ phải đảm bảo rằng bé thực sự đói. Giữa bữa chính và bữa phụ nên cách nhau ít nhất 2 – 3 giờ đồng hồ, giữa các bữa chỉ nên cho bé uống nước, không nên cho đồ ăn vặt. Nếu muốn trẻ nhanh đói, tiêu thị nhiều năng lượng, mẹ hãy khuyến khích trẻ hoạt động thể chất như chạy, nhảy, leo trèo… (nhưng phải an toàn) trước mỗi bữa ăn.
Có nên dùng thuốc bổ cho trẻ biếng ăn không?
Biếng ăn ở trẻ là tình trạng trẻ mất cảm giác thèm ăn. Biếng ăn kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tầm vóc và trí tuệ của trẻ.
Khi nhận thấy con mình xuất hiện các triệu chứng biếng ăn như:
- Quấy khóc
- Từ chối thức ăn
- Ngậm đồ ăn…
- Phun thức ăn
Hầu hết các bậc phụ huynh thường có chung tâm lý sợ con đói hoặc thiếu chất. Do vậy, thay vì cho bé đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và có phương pháp xử lý phù hợp, nhiều cha mẹ lại tự ý mua thuốc bổ cho bé biếng ăn.
Tuy nhiên, PGS.TS.DS Nguyễn Hữu Đức – Giảng viên Trường Đại Học Y Dược TP.HCM cho biết, thuốc bổ cho bé biếng ăn thường được dùng để kích thích ăn uống cho trẻ, giúp tăng cân. Tuy nhiên, một số loại thuốc không hề có tác dụng trị chán ăn. Nếu ngưng sử dụng, tình trạng biếng ăn lại quay trở lại. Và tự ý dùng thuốc còn gây nhiều tác dụng phụ như:
- Táo bón
- Khô miệng
- Khó tiểu tiện
- Ảnh hưởng đến thần kinh trung ương.
Có nên dùng thuốc cho trẻ biếng ăn?
Lưu ý khi dùng thuốc kích thích ăn uống cho trẻ
Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng
Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định dùng một số loại thuốc bổ cho trẻ biếng ăn. Các loại thuốc được kê đơn cung cấp một lượng dưỡng chất cần thiết để bé phát triển toàn diện. Đặc biệt, với các bé đang trong tình trạng ốm nặng, việc bổ sung các dưỡng chất thông qua các loại thuốc bổ này giúp cải thiện thể trạng nhanh chóng.
Cha mẹ cần lưu ý, tuyệt đối không được phép tự ý mua và cho bé sử dụng thuốc bán trôi nổi trên thị trường. Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế.
Cần tìm thuốc chữa đúng bệnh
Không phải loại thuốc nào cũng dùng được cho tất cả các trường hợp biếng ăn ở trẻ. Mỗi loại thuốc sẽ điều trị hoặc hỗ trợ điều trị theo từng nguyên nhân gây biếng ăn. Tốt nhất, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Từ đó bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc bổ phù hợp cho bé biếng.
Đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng
Sau khi được kê đơn thuốc, cha mẹ cần đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng. Cần tuyệt đối tuân thủ liều lượng theo quy định. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng khuyến cáo rằng, sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bởi vậy, hãy cố gắng cho trẻ bú mẹ trong 6 tháng đầu tiên. Đây chính là liều “thuốc bổ” tốt nhất giúp trẻ tăng cân nhanh, tiêu hóa tốt.
Thuốc bổ cho trẻ biếng ăn không thay thế được thực phẩm
Theo lời khuyên từ các chuyên gia, nếu trẻ biếng ăn do thiếu hụt các chất dinh dưỡng như: chất đường, chất béo, vitamin và muối khoàng… thì cha mẹ có thể bổ sung thông qua thực phẩm tươi. Đây là chính là nguồn dinh dưỡng dồi dào và an toàn nhất dành cho trẻ.
Thuốc bổ chỉ là sản phẩm hỗ trợ giúp hệ tiêu hóa giúp bé dễ dàng hấp thu chất dinh dưỡng. Cha mẹ không nên quá lạm dụng chúng. Việc đảm bảo cho bé một chế độ ăn uống đầy đủ chất kết hợp với hoạt động thể chất và chế độ sinh hoạt phù hợp sẽ giúp trẻ ăn ngon, tiêu hóa tốt, phòng ngừa được các bệnh lý đường ruột.
>>>>> Đọc ngay bài viết hữu ích Lạm dụng thuốc cho trẻ biếng ăn tăng cân: HẠI NHIỀU HƠN LỢI
- Trưởng ban kiểm tra Hội tiêu hóa VN
- Phó chủ tịch Hội tiêu hóa Hà Nội
Dù mua hay không chúng tôi sẽ tư vấn tận tâm, tận tình giúp bạn.
